मुंबई :- मार्च २०२२ पासून राज्यातील स्थानिक स्वराज्य संस्थांवर प्रशासक नियुक्त करण्यात आले होते. पण सर्वोच्च न्यायालयाच्या आदेशानुसार, आता स्थानिक स्वराज्य संस्थांच्या निवडणुकांचा मार्ग मोकळा झाला आहे. निवडणुका जानेवारी अखेर घेतल्या जाणार असल्याची घोषणा राज्य निवडणूक आयोगाने केली आहे.
निवडणुकीचे दोन टप्पे
या निवडणुका दोन टप्प्यात होणार असून, पहिला टप्पा जिल्हा परिषद आणि पंचायत समित्यांची, तसेच नगरपालिका आणि नगरपरिषदा यांची निवडणूक असेल. निवडणुकीच्या पहिल्या टप्प्याचा बिगुल दिवाळीनंतर वाजवला जाण्याची माहिती निवडणूक आयोगातील विश्वसनीय सूत्रांनी दिली आहे.
विधानसभा निवडणुकीनंतर आता राज्यातील स्थानिक स्वराज्य संस्थांच्या निवडणुकांमध्ये प्रत्येक पक्ष आपापली तयारी करत आहेत. सध्या नगरपालिका आणि नगरपरिषदांच्या मतदार याद्यांचा तपशील जाहीर करण्यात आला असून, त्यानंतर आरक्षणाच्या प्रक्रियेला सुरुवात केली जाईल. याचप्रमाणे जिल्हा परिषदा व पंचायत समित्यांच्या आरक्षणाचा कार्यक्रमही जाहीर करण्यात आले आहे, ज्यामुळे पहिल्या टप्प्यातील निवडणूक निश्चित होईल.
महापालिका वॉर्डरचनेचा मुद्दा मात्र अजूनही प्रलंबित आहे. त्यामुळे महापालिकांच्या निवडणुका डिसेंबर-जानेवारीत होण्याची शक्यता आहे. निवडणुकींच्या कार्यक्रमाच्या आखणीसाठी ईव्हीएमचा वापर, उपलब्ध मनुष्यबळ आणि इतर तांत्रिक बाबींचा विचार केला जाईल, असे वरिष्ठ अधिकाऱ्यांनी सांगितले.
निवडणुकांमध्ये भाग घेणारे मतदार
स्थानिक स्वराज्य संस्थांच्या निवडणुकांसाठी राज्यभरात जवळपास ९ कोटी ८० लाख मतदार आहेत. या निवडणुकीच्या निकालांवर राज्यातील राजकीय पक्षांच्या भविष्यातील दिशा ठरणार आहे, त्यामुळे सर्वच पक्ष निवडणुकीतील विजयासाठी कंबर कसले आहेत.
नगराध्यक्षांची निवड
एक मोठा बदल म्हणजे नगरपालिका, नगरपरिषद आणि नगरपंचायतींच्या नगराध्यक्षांची निवड आता जनतेतूनच होणार आहे. याआधी २०१९ नंतर, नगराध्यक्षांची निवड बहुमताने करण्यात येत होती. परंतु, यामध्ये आता बदल करण्यात आले असून, स्थानिक स्वराज्य संस्थांच्या नगराध्यक्षांची निवड थेट जनतेतून होणार आहे, हे स्पष्ट झाले आहे.
स्थानिक स्वराज्य संस्थांची संख्या
राज्यातील स्थानिक स्वराज्य संस्थांच्या निवडणुकीसाठी असलेली यादी पुढीलप्रमाणे आहे:
जिल्हा परिषदा: ३२
पंचायत समित्या: ३३१
महापालिका: २९
नगरपालिका-नगरपरिषद: २८९
निवडणुकींचे आयोजन
स्थानिक स्वराज्य संस्थांच्या मतदार याद्या आणि आरक्षणाची प्रक्रिया पूर्ण झाल्यानंतर राज्यातील सर्व विभागीय आयुक्त, जिल्हाधिकारी आणि महापालिका आयुक्तांसोबत बैठक होईल. त्यानंतर निवडणुकीच्या कार्यक्रमाची अधिकृत घोषणा करण्यात येईल.
— सुरेश काकाणी, सचिव, महाराष्ट्र राज्य निवडणूक आयोग
टिप्पणी पोस्ट करा